حمل و نقل جاده ای را می توان یکی از قدیمی ترین انواع حمل و نقل معرفی کرد که انسان ها از زمان های دور از آن استفاده می کرده اند. البته حمل و نقل جاده ای که امروزه شاهد آن هستیم با آن چیزی که در گذشته وجود داشت تفاوت های فاحشی دارد و همه ی ما می توانیم این تفاوت ها را به راحتی حس کنیم.
برای مثال در گذشته های دور استفاده از وسایل نقلیه به صورت امروزی رایج نبود و عمدتا از اسب و شتر برای جابجایی استفاده می شد و خبری از ماشین های سنگین مانند اتوبوس ها، کامیون ها، تریلر ها و … نبود. امروزه با وجود چنین تحولاتی می توان انتظار تغییرات گسترده ای را در حمل و نقل جاده ای داشت.
با ذکر موارد فوق اگر بخواهیم تعریف دقیقی داشته باشیم باید بگوییم ترانزیت جاده ای نوعی از حمل و نقل زمینی به شمار می آید که از طریق راه آهن انجام نشود.
در واقع حمل و نقل ریلی را باید از این نوع حمل و نقل جدا کرد و آن را در گروه دیگری از حمل و نقل زمینی جای داد. در حمل و نقل زمینی از سرویس های مختلفی برای جابجایی انسان و کالا استفاده می شود که این کالا ها می توانند موارد مختلفی از جمله مواد غذایی، مصالح کشاورزی، مصالح ساختمانی، پوشاک، لوازم خانگی، مواد اولیه، مواد سوختی و … را شامل شوند.
نکته ی مهمی که در این نوع حمل برای جابجایی کالا وجود دارد این است که وسیله نقلیه مورد نظر باید با نوع کالا هماهنگی داشته باشد تا در حین جابجایی مشکلی برای کالا به وجود نیاید. برای مثال هنگامی که می خواهیم مواد خوراکی مانند گوشت را به وسیله حمل و نقل جاده ای جابجا کنیم باید از کامیون هایی که مجهز به یخچال باشند استفاده کنیم.
در نهایت می توان گفت که ترانزیت جاده ای نوعی حمل و نقل واسطه می باشد و از این جهت حائز اهمیت می باشد. برای مثال هنگامی که در حمل و نقل دریایی بار به بندر می رسد برای انتقال آن به مقصد مورد نظر از حمل و نقل زمینی استفاده می کنند.
اولین و مهم ترین ویژگی این نوع حمل و نقل را بتوان در دسترس بودن آن معرفی کرد.همه ی ما در هر زمانی که بخواهیم به راحتی می توانیم به وسایل نقلیه فعال در این حوزه دسترسی داشته باشیم و کالا ی خود را به مقصد مورد نظر ارسال کنیم.
نکته ی دیگر که می توان از آن نام برد کم هزینه بودن این روش نسبت به روش های دیگر می باشد. حتی این روش برای دولت مردان هم به صرفه بوده و نسبت به سایر روش های حمل و نقل هزینه زیر ساخت کمتری را می طلبد.
ویژگی دیگر آن را می توان دسترسی به مناطق روستایی و دور دست معرفی کرد. همان طور که شاهد هستیم امروزه حتی در دورترین نقاط کشور هم می توان از این نوع حمل و نقل بهره برد.
هم چنین این روش کمترین خطر برای کالا ی شما را دارد و ترانزیت جاده ای را می توان یکی از امن ترین روش های جابجایی کالا معرفی کرد. در نهایت می توان انعطاف پذیری بالای آن را از ویژگی های دیگر برشمرد چرا که می توان مسیر و زمان آن را مطابق با نیاز و شرایط محیطی موجود تنظیم کرد.
حمل و نقل جاده ای هم مانند هر روش دیگری دارای معایبی نیز می باشد که این معایب گاهی مانع استفاده از این روش می شود. اولین عیب این روش را می توان تاثیر پذیری از شریط آب و هوایی بیان کرد. برای مثال در شرایطی که هوا بارانی باشد و جاده لغزنده شود امکان خطر و ایجاد مشکل وجود خواهد داشت.
عیب دیگر این روش را می توان تصادفات جاده ای و یا خرابی وسایل نقلیه بیان کرد که هر دو این خطرات می تواند باعث تاخیر در ارسال کالا شده و یا حتی باعث از بین رفتن کالا شود. علاوه بر این برای مسیر هایی که طولانی باشد مناسب نخواهد بود چرا که سرعت پایین این روش می تواند باعث به عقب انداختن زمان تحویل کالا شود.
با توجه به تمام معایبی که برای این روش بیان شد باز هم در همه ی کشور های جهان استفاده از حمل و نقل زمینی بیش از هر روش دیگری مورد توجه می باشد و محبوبیت آن حفظ شده است و حتی کاربرد آن نسبت به روش های دیگر طیف وسیعی را به خود اختصاص داده است. به همین جهت است که هر ساله شاهد افزایش چشم گیر جاده ها و زیر ساخت های مربوط به آن هستیم و دولت مردان با تدارک این ساختار ها به دنبال هر چه بهتر کردن این نوع حمل و نقل می باشند.